Paribiru (Durana, Álava)singulares proyectos arquitectónicos en el ámbito del megalitismo prehistórico

Laburpena

Pariburuko (Durana, Araba) indusketa arkeologikoak oso egitura megalitiko originalak aurkitu ditu, haien eraikuntza-elementuen izaera eta azken diseinua kontuan hartuta. Eraikin bakoitzak ganbera ortostatiko zirkular bat du nukleotzat, eta harlauzek ez dute albo-kontakturik. Ganbera harlauza lehorrez egindako horma gisa eraikitako torus batek inguratzen du. Hori guztia buztinez eta erretako zura arrastoez egindako tumulu batek ezkutatu/monumentalizatu zuen. Seguruenik arrapala batek monumentuaren gainean ibiltzeko aukera eman zuen, haren eraikuntza-funtzioa baztertu gabe. Beraz, Pariburun bi proiektu arkitektoniko planteatu ziren, eta horien emaitzak bi eraikin izan ziren, bata bestearen gainean, eta ia giza hondakin eta ajuar guztiak kenduz amortizatu ziren. Haur baten hezurrak seigarren milurtekotik bosgarren milurtekora (cal BP) igarotzean datatu dira. Hala ere, baliteke jatorri zaharragoa edukitzea eta, seguruenik, metal arorako aktibo zegoen. Pariburu Gasteizko dolmen estazioan integratutako arkitektura megalitiko esanguratsua izan zen.